معاونت غذا و دارو

استفاده از رنگ های مصنوعی در تمامی محصولات غذایی مجاز نمی باشد.  

·       نقش رنگ ها در صنعت غذا چیست ؟

رنگ ها ترکیبات طبیعی و یا مصنوعی هستند که جهت تغییر وضع ظاهری فرآورده های خوراکی بکار می رود .رنگ و طعم مواد غذایی دو عامل مهم جهت تعیین کیفیت و مرغوبیت محصول بوده و تغییرات رنگ و طعم در بسیاری موارد به هم مربوط می باشند. از نظر صنایع غذایی استفاده از رنگ ها برای ایجاد فرآورده های جدید و یا بهبود کالا و رونق اقتصادی امری ضروری است و به همین دلیل مصرف رنگ در مواد غذایی روزبروز افزایش می یابد . البته استفاده از رنگ گاهی هم برای مخفی کردن ، پوشاندن و نامحسوس جلوه دادن عیوب و تقلبات فرآورده های غذایی به کار می رود که مجاز نمی باشد .

·       نحوه نظارت بر نوع و میزان رنگ مصرفی در محصولات غذایی چگونه می باشد ؟

به طور کلی تاکنون 46 رنگ توسط کمیته استاندارد بین المللی کدکس و GSFA جهت استفاده در صنعت غذا مجاز شناخته شده است .در ایران نیز به تبعیت از استانداردهای بین المللی و ضوابط داخلی استفاده تعدادی از رنگ ها با توجه به نوع محصول بلامانع بوده و مجوزهای بهداشتی لازم در این خصوص به تولیدکنندگان داده می شود. با این وجود به منظور نظارت بر میزان و نوع رنگ مصرفی بازدیدهایی به طور ادواری از کارخانجات تولیدی از سوی اداره نظارت بر مواد غذایی و بهداشتی معاونت غذاو دارو دانشگاه صورت می گیرد . طی این بازدیدها کارشناسان ضمن پایش عملکرد و نظارت برخطوط تولید از محصولات غذایی تولید شده نمونه برداری و نمونه های مربوطه به آزمایشگاه کنترل مواد غذایی استان واقع در معاونت غذا و دارو دانشگاه ارسال شده و آزمون های کمی و کیفی لازم بر اساس ضوابط مربوطه انجام می شود.

·       در مورد استفاده از رنگ های مصنوعی چه نظری دارید ؟

همانطوری که گفته شد طبق استانداردهای کدکس 46 رنگ مجاز بوده که این رنگ ها هم رنگ های مصنوعی را شامل می شود و هم رنگ های طبیعی . رنگ های طبیعی یا تایید شده معمولا با منشاء گیاهی مانندکلروفیل، کارتنویید، آنتوسیانین و غیره می باشند و رنگ های مصنوعی یا سنتتیک مانند کینولین یلو، آلورارد، ایند یگوکارمین R سانست یلو، آزوروبین، پونسیو وبریلیانت بلو می باشند. مواد رنگی مصنوعی موادی اند که در نتیجه سنتز مواد آلی بدست می آیند اکثر این رنگ ها از نظر مصرف در غذای انسان قابل قبول نبوده ودارای خواص سرطان زائی می باشند . مزیت رنگ های سنتتیک این است که از نظر دوام رنگ،روشنی و پایداری بهتر از رنگ های طبیعی هستند ، اما استفاده از این رنگ ها می تواند اثرات سمی روی انسان داشته باشدلذا مصرف تعداد محدودی از این گروه در محصولا غذایی مجاز می باشند. شرایط تهیه ماده غذایی و خوراکی هنگام پخت می تواند سبب از بین رفتن رنگ های طبیعی و یا کم رنگ شدن رنگ طبیعی به کار رفته گردد و از جذابیت ماده غذایی بکاهد . درصورتی که رنگ های سنتتیک این خاصیت را نداشته وحرارت پخت را به خوبی تحمل می نمایند .البته تاکید می گردد که استفاده از این نوع رنگ ها با توجه به نوع محصول بوده و در تمامی محصولات غذایی مجاز نمی باشد  و همواره افزودن رنگ های طبیعی در الویت می باشد.

·       صحبت پایانی ؟

در پایان از شهروندان عزیز می خواهم که در هنگام خرید مواد غذایی از سلامت آن اطمینان حاصل نمایند ، بدین منظور بایستی دقت کنند که کالای مورد نظر بسته بندی و ظاهر مناسب داشته و بر روی آن تمامی مشخصات بهداشتی از جمله تاریخ تولید و انقضاء ، پروانه ساخت و آرم سازمان غذاو دارو قید شده باشد.